FAİZ ORANI TÜREVLERİNİN BELİRLEYİCİLERİ: MEVDUAT BANKALARI İLE KALKINMA VE YATIRIM BANKALARI ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de faaliyet gösteren mevduat bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarının faiz oranı türevi kullanımlarına etki eden faktörleri belirlemektir. 2014 – 2021 yılları arasında sürekli 25 bankası 11 için oluşturulan modeller analizler gerçekleştirilmiştir. Analizlerde panel tobit regresyon yöntemi kullanılmıştır. Bankaların türev faktörler ise bankaların konsolide olmayan mali tablolarından elde edilmiştir. Bağımsız değişkenlerin seçiminde literatürdeki çalışmalardan yararlanılmıştır. Analiz kapsamında, finansal sıkıntı hipotezi, sermaye düzenlemeleri ahlaki tehlike hipotezi riskten korunma hipotezinin geçerliliği test Bunlara ek olarak karakteristik özellikleri kullanımları arasındaki ilişki araştırılmıştır. Çalışma bulgularına göre kullanımları; banka sermayesinden, takipteki kredi oranından pozitif yönde, likit varlıklardan negatif yönde etkilenmektedir. Büyük küçük bankalarına türevlerini spekülatif amaçlı daha fazla kullandığı sonucuna ulaşılmıştır. Kalkınma faaliyetlerini güdüsüyle gerçekleştirdiği bu bankalarda büyüklüğünün faaliyetleri etkin bir belirleyici olduğu yönünde kanıtlar Bununla birlikte bankalarında kamu sahipliği dikkat çekicidir. Devlet sahipliğindeki eğilimlerinin düşük olması sorununa işaret etmektedir.